Η μέθοδος Waldorf στην Αγγλία (Steiner)

Η μέθοδος Waldorf, γνωστή και ως μέθοδος Steiner, αποτελεί μια απο τις πιο γνωστές και διαχρονικές μεθόδους εκπαίδευσης και -ειδικά στη δική μας περίπτωση, αυτή των Νηπιαγωγών απο την Ελλάδα- συνήθως έχουμε διδαχθεί τα χαρακτηριστικά της μεθόδου την ίδια περίοδο που μελετήσαμε τη μέθοδο Μοντεσσόρι.

Στην περίπτωση των Νηπιαγωγών στην Αγγλία, πολλές και πολλοί συνάδελφοι επικοινωνήσατε μαζί μου να ρωτήσετε για την εφαρμογή της μεθόδου στην Αγγλία και το κατα πόσο υιοθετείται απο Αγγλικά σχολεία. 

Θα είμαι ειλικρινής- όπως πολλοί απο εσάς έτσι κι εγώ διδάχθηκα πολύ λίγο τη μέθοδο στο Πανεπιστήμιο, και έτσι για να μπορέσω να βρω τα κύρια χαρακτηριστικά της έπρεπε να κάνω μια μικρή έρευνα. 

Για όσους απο εσάς δε γνωρίζετε τη μέθοδο, το άρθρο στο www.katarti.gr που την περιγράφει είναι εξαιρετικό και θα σας λύσει πολλές απορίες. Αποφάσισα λοιπόν πριν σας περιγράψω τη μέθοδο στην Αγγλία να χρησιμοποιήσω ένα κομμάτι απο τις λέξεις τους:

''Είναι μια ολοκληρωμένη μέθοδος για όλες τις σχολικές βαθμίδες με τη δική της θεωρία, τις δικές της αρχές και παραδοχές και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, όπως τέτοια είναι, επίσης, η Μοντεσσοριανή μέθοδος που είναι γνωστότερη στη χώρα μας. Ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα waldorf είναι πολύ διαδεδομένο στο εξωτερικό, στην Ελλάδα είναι άγνωστο και παραγκωνισμένο.

 Ο στόχος του συστήματος αυτού, είναι να εκπαιδεύσει το παιδί ως ολότητα, «κεφάλι, καρδιά και χέρια». Η διδακτέα ύλη πραγματεύεται την ακαδημαϊκή ύλη με καλλιτεχνικές και χειρονακτικές δραστηριότητες.Οι δάσκαλοι της μεθόδουαυτής εστιάζουν στο να δημιουργήσουν στο κάθε παιδί μια φυσική αγάπη για την μάθηση. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούν την ελεύθερη έκφραση μέσα από τις τέχνες και τις δραστηριότητες,με σκοπό να προσεγγίσουν τα θεωρητικάθέματα. Έτσι δημιουργούν μια εσωτερική παρόρμηση στα παιδιά για μάθηση, αχρηστεύοντας κυριολεκτικά το σύστημα των ανταγωνιστικών τεστ και των βαθμολογιών.'' 

Μερικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης Waldorf:

•      Δεν υπάρχουν καθόλου μαθήματα γραφής και ανάγνωσης στα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης, δηλαδή στα παιδιά του παιδικού σταθμού και του νηπιαγωγείου και ελάχιστα τέτοια μαθήματα στην πρώτη τάξη.

•       Στη διάρκεια των πρώτων σχολικών χρόνων οι μαθητές έχουν ένα δάσκαλο. Το ιδανικό είναι ο κάθε δάσκαλος να μένει με την ίδια τάξη για τα 8 πρώτα χρόνια και τις περισσότερες φορές αυτό συμβαίνει. Για να έχει το χρόνο να γνωρίσει σε βάθος την προσωπικότητα του κάθε παιδιού και να συνδεθεί μαζί του.

•    Συγκεκριμένες δραστηριότητες, που στα συμβατικά σχολεία πολύ συχνά χαρακτηρίζονται ως δευτερεύουσες ή ανούσιες, είναι θεμελιώδεις για τα σχολεία Waldorf.Μερικές από αυτές είναι: η ζωγραφική, η μουσική, η κηπουρική και οι ξένες γλώσσες.

•      Στα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης όλα τα θέματα δίνονται στα παιδιά μέσα από διάφορες μορφές τέχνης, γιατί τα παιδιά ανταποκρίνονται καλύτερα σ’αυτό το μέσο, απ ό,τι στη στεγνή παράδοση και τη μάθηση μέσω της επανάληψης.

•   Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων από τα μικρά παιδιά, ιδιαίτερα της τηλεόρασης, αποθαρρύνεται έντονα στα σχολεία WALDORF.

Διαβάστε ολόκληρο το γνήσιο άρθρο

Πριν προχωρήσω στην απήχηση της μεθόδου στην Αγγλία, το παρακάτω video θα σας δώσει μια γεύση σχετικά με τη μέθοδο.

Βάσει της περιγραφής των παραπάνω, η μέθοδος Waldorf είναι αρκετά διαφορετική απο όσες γνωρίζουμε. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις καλές τέχνες και την ολική ανάπτυξη του παιδιού σε αντιθεση με τα κρατικά Αγγλικά σχολεία που δίνουν έμφαση στη γραφή και την ανάγνωση.

Η μέθοδος Waldorf στην Αγγλία:

Στην Αγγλία το σύστημα Waldorf δεν είναι τόσο διαδεδομένο όσο η μέθοδος Μοντεσσόρι.

Ενώ τα Μοντεσσοριανά Νηπιαγωγεία βρίσκονται σε κάθε γειτονιά, ειδικά στο Λονδίνο, τα σχολεία Waldorf είναι μετρημένα στα δάχτυλα.

Υπάρχει φυσικά κάποια βασική διαφορά στη δομή των δύο μεθόδων: Απο τη μία η μέθοδος Μοντεσσόρι, ενώ έχει μεν φιλοσοφία εκπαίδευσης για το Δημοτικό, δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής Μοντεσσοριανό Δημοτικό στην Αγγλία.

Αντιθέτως το σύστημα Waldorf έχει συγκεκριμένη δομή για τη Δημοτική Εκπαίδευση.

Επομένως στην Αγγλία όταν συναντήσετε Μοντεσσοριανά κέντρα θα είναι κυρίως Παιδικοί Σταθμοί ενώ όταν συναντήσετε κέντρα με τη μέθοδο Waldorf θα είναι Δημοτικά σχολεία που παρέχουν και προσχολική αγωγή. 

Το γνωστό ''baby boom'' του Λονδίνου και η συνεχής ανάγκη για κέντρα φύλαξης παιδιών 0-3 ετών, καθότι αυτές οι ηλικίες δε καλύπτονται απο τη δωρεάν κρατική εκπαίδευση, δικαιολογεί το γιατί υπάρχουν τόσα Montessori Nurseries αλλα πολύ λιγότερα σχολεία Waldorf. 

Στην Αγγλία για να μπορέσει ένα σχολείο ή κέντρο να γίνει σχολείο Waldorf, θα πρέπει να γίνει μέλος του οργανισμού  Steiner Waldorf Schools Fellowship τον οποίο μπορείτε να βρείτε και εδώ.

Τα σχολεία Steiner αποτελούν τη μεγαλύτερη αλυσίδα Ιδιωτικών μή-θρησκευτικών σχολείων στον κόσμο.

To πρώτο σχολείο Waldorf  στην Αγγλία ιδρύθηκε το 1925. Στην Αγγλία μέχρι στιγμής υπάρχουν επίσημα 35 σχολεία που εφαρμόζουν τη μέθοδο. 

Απο αυτά τα σχολεία, 4 σε όλη την Αγγλία είναι Academies, δηλαδή πριμοδοτούνται απο το κράτος και  έχουν δωρεάν φοίτηση για τους μαθητές, ενώ τα υπόλοιπα είναι ιδιωτικής φύσης.

Η  κατάρτιση του Εκπαιδευτικού στα σχολεία Waldorf :

Για να μπορέσει ένας Εκπαιδευτικός να δουλέψει σε ένα σχολείο Waldorf  απαιτείται πολύ καλή γνώση αλλα και κατάρτιση στη μέθοδο. 

O oργανισμός Steiner-Waldorf Fellowship προσφέρει πολλαπλές επιλογές κατάρτισης αναλόγως του εκπαιδευτικου, για άτομα που θέλουν να διδάξουν σε τέτοια σχολεία.  

Τα σεμινάρια κατάρτισης χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:



1. Teacher Training:  Αυτά τα σεμινάρια, που διαρκούν δύο χρόνια part time, είναι για άτομα που είτε δεν έχουν καμία κατάρτιση εκπαιδευτικού είτε είναι ήδη εκπαιδευτικοί κάτοχοι Q.T.S. χωρίς  κατάρτιση στη μέθοδο Waldorf. Πληροφορίες για το πρόγραμμα σπουδών, το κόστος και τα προαπαιτούμενα εγγραφής θα βρείτε εδώ.

2. School Based Teacher Training: Πρόγραμμα παρόμοιο με το παραπάνω με τη διαφορά οτι ο εκπαιδευτικός καταρτίζεται δουλεύοντας ως εκπαιδευόμενος Δάσκαλος σε ένα σχολείο Waldorf. Μέχρι στιγμής μόνο δύο σχολεία παρέχουν τέτοιο είδος κατάρτισης. Θα τα βρείτε εδώ και  εδώ.

3. Early Years  Training: Το πρόγραμμα αυτό  είναι παρόμοιο με αυτό του NVQ3-4 μιας Nursery Nurse και αναγνωρίζει επίσημα έναν εκπαιδευτικό ωστε να δουλέψει σε Nurseries με παιδιά  0-5 ετών. Το πρόγραμα αυτό ΔΕΝ είναι για άτομα που θέλουν να διδάξουν, αλλα για Nursery Nurses που ενδιαφέρονται να έχουν βοηθητικό ρόλο σε μια προσχολική τάξη Steiner. Υπάρχουν προγράμματα Level 3 τα οποία θα βρείτε εδώ και προγράμματα Level 4 τα οποία θα βρείτε εδώ.

4. Σεμινάρια Επιμόρφωσης: Σεμινάρια επιπλέον κατάρτισης για εκπαιδευτικούς που θέλουν να διευρύνουν τις γνώσεις τους. Τα σεμινάρια αυτά είναι ενημερωτικά και δε λειτουργούν ως μέθοδος κατάρτισης για να μπορέσετε να διδάξετε σε ένα σχολείο Waldorf. Πληροφορίες θα βρείτε στο τέλος αυτής της λίστας.

5. Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών: Υπάρχει μέχρι στιγμής ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στη μέθοδο το οποίο ενδέχεται να αναγνωρίζεται για διδασκαλία. Το Πανεπιστήμιο που το προσφέρει είναι το Cantebury Christ Church University στο Sussex. Για πληροφορίες επικοινωνήστε με τη Fiona στο email:  fiona.stephens@canterbury.ac.uk

Κλείνοντας, αν έχετε κάποια ερώτηση που δεν καλύπτεται ή αν θέλετε πληροφορίες για κάτι άλλο σχετικά με τη μέθοδο μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον οργανισμο Steiner Waldorf Fellowship στο τηλέφωνο +441384 374116 ή στο email: admin@steinerwaldorf.org

Καλή επιτυχία!!!

Χριστίνα Π.