Η γραφή και η ανάγνωση παίζουν έναν απο τους πιο σημαντικούς ρόλους στην προσχολική αγωγή της Αγγλίας και ειδικά στη Reception Class. Στο τέλος της Reception Class κάθε μαθητής πρέπει να έχει εκπληρώσει όλα τα descriptors της ηλικιακής ομάδας 40-60 στο EYFS (όχι μόνο στον τομέα Literacy αλλα και σε όλους τους άλλους τομείς του EYFS) και να έχει πλέον περάσει στο Early Learning Goal που είναι και το τελευταίο στάδιο των development matters του EYFS.
Σε μια τάξη αναμένεται απο το δάσκαλο να έχει φτάσει τους μαθητές του σε ELG (Early Learning Goal) σε όλους τους τομείς μέχρι το τέλος της χρονιάς. Για να έχει θετική αξιολόγηση ο εκπαιδευτικός πρέπει τουλάχιστον 80% των μαθητών να είναι ELG μέχρι το καλοκαίρι. Επιπλέον τουλάχιστον επτά μαθητές απο την τάξη πρέπει να βρίσκονται στην κατηγορία ''Exceeding'', δηλαδή να έχουν περάσει το ELG και να βρίσκονται πάνω απο το μέσο όρο. Αυτό για το δάσκαλο μεταφράζεται με μια μόνο λέξη: Εξόντωση.
Τί συμβαίνει όμως αν ο δάσκαλος δε καταφέρει να εκπληρώσει τα ποσοστά που πρέπει? Πολύ απλά είτε μπαίνει σε capability procedure (δηλαδή δοκιμαστική περίοδο που οδηγεί σε απόλυση) είτε ο διευθυντής του σχολείου ενημερώνει το δήμο που μισθολογεί οτι ο δάσκαλος δε κατάφερε να εκπληρώσει τα yearly targets του και επομένως δε μπορεί να πάρει αύξηση με τη νέα χρονιά.
Φέτος είχα την τύχη να έχω πολύ καλά ποσοστά στη γραφή. Και παρά το γεγονός οτι ακόμη είμαστε στα 2/3 της χρονιάς, τα 2/3 των μαθητών μου βρίσκονται ήδη σε ELG. Αυτό δε σημαίνει οτι είμαι η super δασκάλα. Ας μη ξεχνάμε οτι κάποιες φορές όλα είναι θέμα συγκυριών. Για παράδειγμα φέτος οι 15 απο τους 25 μαθητές μου ήρθαν το Σεπτέμβρη με καλή γνώση φωνημάτων και μπορούσαν ήδη να κάνουν blending (δηλαδή να συνθέσουν ήχους και να φτιάξουν τη λέξη). Αυτό σήμαινε οτι το Σεπτέμβρη τα παιδιά αυτά ξεκίνησαν ήδη να δουλεύουν τη γραφή προτάσεων. Αντιθέτως πέρυσι οι μαθητές μου ήξεραν φωνήματα αλλα δε μπορούσαν να κάνουν blending. Επομένως τους πήρε μέχρι το Γενάρη να αφομοιώσουν το blending και να ξεκινήσουν να διαβάζουν και να γράφουν λέξεις.
Την ίδια στιγμή, πιστεύω πως υπάρχει και κάποιος ακόμη λόγος που οι μαθητές μου φέτος έχουν κάνει τεράστια πρόοδο πολύ πιο γρήγορα απο την περσυνή μου Reception Class. Και ο λόγος αυτός είναι τα πολύ καλύτερα resources.
Αν είμαι καλή σε κάτι ως εκπαιδευτικός αυτό είναι η ικανότητά μου να φτιάχνω καλά resources- κάτι που αρέσει πολύ στους συναδέλφους μου που κάθε λίγο ψαχουλεύουν το φάκελό μου μήπως βρουν κάτι να το βγάλουν φωτοτυπία. Και λόγω της θετικής ατμόσφαιρας στο σχολείο που είμαι τα τελευταία δύο χρόνια είχα το χρόνο να πειραματιστώ με διαφορετικό εκπαιδευτικό υλικό, να δω πώς ανταποκρίνονται τα παιδιά, να το πεταξω, να φτιάξω καινούριο. Φέτος ήμουν έτοιμη με όλα τα resources μου απο το Σεπτέμβρη και τα παιδιά ξεκίνησαν απο την πρώτη μέρα με αυτά. Και παρά το οτι τα παιδιά ήρθαν ήδη σε καλό επίπεδο (credits στην εξαιρετική Nursery Teacher που τα είχε δουλέψει πολύ καλά το προηγούμενο χρόνο) τα resources άρχισαν να "σπρώχνουν" τη γραφή τους σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Αν υπάρχει μια φράση που μου αρέσει την οποία λένε πολύ οι Άγγλοι στα σχολεία είναι το ''share the good practice''. Ελπίζω λοιπόν αυτό το άρθρο να σας βοηθήσει είτε με τους δικούς σας μαθητές είτε με το trial lesson σας.
Πρίν ξεκινήσω: Είναι σημαντικό να ξέρετε πού πρέπει να βρίσκονται τα παιδιά σας μέχρι τον Ιουλιο. Σε αυτό το εξαιρετικό link θα δείτε τα expected και τα exceeding descriptors για κάθε τομέα του EYFS. Τα περισσότερα παιδιά σας πρέπει να είναι expected στη γραφή μέχρι το τέλος της χρονιάς και περίπου επτά απο τους μαθητές σας πρέπει να είναι exceeding.
Εδώ λοιπόν σας παρουσιάζω το αγαπημένο μου εκπαιδευτικό υλικό για τη διδασκαλία της γραφής και της ανάγνωσης- με έμφαση όμως στη γραφή.
Κάθε σχολείο χρησιμοποιεί το δικό του σύστημα Phonics. Το sound mat είναι ένα mat με όλα τα φωνήματα που πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά. Μια εκτυπωμένη και πλαστικοποιημένη κόλλα Α4 με τα φωνήματα που θα διδαχθούν μέσα στη χρονιά. Είναι σημαντικό κατα τη γνώμη μου να περιλαμβάνετε τα φωνήματα και τις εικόνες που ακολουθεί το σύστημα phonics σας ωστε να υπάρχει consistency και τα παιδιά να μη μπερδεύονται. Οι εικόνες είναι σημαντικές καθοτι βοηθούν τα παιδιά να θυμούνται όχι μόνο το φώνημα αλλα και τη σωστή διαμόρφωσή του. Προσωπικά δίνω στους μαθητές μου ένα sound mat ανα δύο μαθητές (κάθονται δίπλα και το έχουν στη μέση) και το χρησιμοποιώ σε κάθε δραστηριότητα γραφής. Επίσης το έχω στο writing table το απόγευμα που έχουμε ελεύθερο παιχνίδι ωστε τα παιδιά να ενθαρρυνθούν να το χρησιμοποιήσουν.
Σε μια τάξη αναμένεται απο το δάσκαλο να έχει φτάσει τους μαθητές του σε ELG (Early Learning Goal) σε όλους τους τομείς μέχρι το τέλος της χρονιάς. Για να έχει θετική αξιολόγηση ο εκπαιδευτικός πρέπει τουλάχιστον 80% των μαθητών να είναι ELG μέχρι το καλοκαίρι. Επιπλέον τουλάχιστον επτά μαθητές απο την τάξη πρέπει να βρίσκονται στην κατηγορία ''Exceeding'', δηλαδή να έχουν περάσει το ELG και να βρίσκονται πάνω απο το μέσο όρο. Αυτό για το δάσκαλο μεταφράζεται με μια μόνο λέξη: Εξόντωση.
Τί συμβαίνει όμως αν ο δάσκαλος δε καταφέρει να εκπληρώσει τα ποσοστά που πρέπει? Πολύ απλά είτε μπαίνει σε capability procedure (δηλαδή δοκιμαστική περίοδο που οδηγεί σε απόλυση) είτε ο διευθυντής του σχολείου ενημερώνει το δήμο που μισθολογεί οτι ο δάσκαλος δε κατάφερε να εκπληρώσει τα yearly targets του και επομένως δε μπορεί να πάρει αύξηση με τη νέα χρονιά.
Φέτος είχα την τύχη να έχω πολύ καλά ποσοστά στη γραφή. Και παρά το γεγονός οτι ακόμη είμαστε στα 2/3 της χρονιάς, τα 2/3 των μαθητών μου βρίσκονται ήδη σε ELG. Αυτό δε σημαίνει οτι είμαι η super δασκάλα. Ας μη ξεχνάμε οτι κάποιες φορές όλα είναι θέμα συγκυριών. Για παράδειγμα φέτος οι 15 απο τους 25 μαθητές μου ήρθαν το Σεπτέμβρη με καλή γνώση φωνημάτων και μπορούσαν ήδη να κάνουν blending (δηλαδή να συνθέσουν ήχους και να φτιάξουν τη λέξη). Αυτό σήμαινε οτι το Σεπτέμβρη τα παιδιά αυτά ξεκίνησαν ήδη να δουλεύουν τη γραφή προτάσεων. Αντιθέτως πέρυσι οι μαθητές μου ήξεραν φωνήματα αλλα δε μπορούσαν να κάνουν blending. Επομένως τους πήρε μέχρι το Γενάρη να αφομοιώσουν το blending και να ξεκινήσουν να διαβάζουν και να γράφουν λέξεις.
Την ίδια στιγμή, πιστεύω πως υπάρχει και κάποιος ακόμη λόγος που οι μαθητές μου φέτος έχουν κάνει τεράστια πρόοδο πολύ πιο γρήγορα απο την περσυνή μου Reception Class. Και ο λόγος αυτός είναι τα πολύ καλύτερα resources.
Αν είμαι καλή σε κάτι ως εκπαιδευτικός αυτό είναι η ικανότητά μου να φτιάχνω καλά resources- κάτι που αρέσει πολύ στους συναδέλφους μου που κάθε λίγο ψαχουλεύουν το φάκελό μου μήπως βρουν κάτι να το βγάλουν φωτοτυπία. Και λόγω της θετικής ατμόσφαιρας στο σχολείο που είμαι τα τελευταία δύο χρόνια είχα το χρόνο να πειραματιστώ με διαφορετικό εκπαιδευτικό υλικό, να δω πώς ανταποκρίνονται τα παιδιά, να το πεταξω, να φτιάξω καινούριο. Φέτος ήμουν έτοιμη με όλα τα resources μου απο το Σεπτέμβρη και τα παιδιά ξεκίνησαν απο την πρώτη μέρα με αυτά. Και παρά το οτι τα παιδιά ήρθαν ήδη σε καλό επίπεδο (credits στην εξαιρετική Nursery Teacher που τα είχε δουλέψει πολύ καλά το προηγούμενο χρόνο) τα resources άρχισαν να "σπρώχνουν" τη γραφή τους σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Αν υπάρχει μια φράση που μου αρέσει την οποία λένε πολύ οι Άγγλοι στα σχολεία είναι το ''share the good practice''. Ελπίζω λοιπόν αυτό το άρθρο να σας βοηθήσει είτε με τους δικούς σας μαθητές είτε με το trial lesson σας.
Πρίν ξεκινήσω: Είναι σημαντικό να ξέρετε πού πρέπει να βρίσκονται τα παιδιά σας μέχρι τον Ιουλιο. Σε αυτό το εξαιρετικό link θα δείτε τα expected και τα exceeding descriptors για κάθε τομέα του EYFS. Τα περισσότερα παιδιά σας πρέπει να είναι expected στη γραφή μέχρι το τέλος της χρονιάς και περίπου επτά απο τους μαθητές σας πρέπει να είναι exceeding.
Εδώ λοιπόν σας παρουσιάζω το αγαπημένο μου εκπαιδευτικό υλικό για τη διδασκαλία της γραφής και της ανάγνωσης- με έμφαση όμως στη γραφή.
1. Sound mats
Κάθε σχολείο χρησιμοποιεί το δικό του σύστημα Phonics. Το sound mat είναι ένα mat με όλα τα φωνήματα που πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά. Μια εκτυπωμένη και πλαστικοποιημένη κόλλα Α4 με τα φωνήματα που θα διδαχθούν μέσα στη χρονιά. Είναι σημαντικό κατα τη γνώμη μου να περιλαμβάνετε τα φωνήματα και τις εικόνες που ακολουθεί το σύστημα phonics σας ωστε να υπάρχει consistency και τα παιδιά να μη μπερδεύονται. Οι εικόνες είναι σημαντικές καθοτι βοηθούν τα παιδιά να θυμούνται όχι μόνο το φώνημα αλλα και τη σωστή διαμόρφωσή του. Προσωπικά δίνω στους μαθητές μου ένα sound mat ανα δύο μαθητές (κάθονται δίπλα και το έχουν στη μέση) και το χρησιμοποιώ σε κάθε δραστηριότητα γραφής. Επίσης το έχω στο writing table το απόγευμα που έχουμε ελεύθερο παιχνίδι ωστε τα παιδιά να ενθαρρυνθούν να το χρησιμοποιήσουν.
2. High Frequency Words
Τα high frequency words (HFW) είναι λέξεις που συναντώνται με την υψηλότερη συχνότητα σε κείμενα. Κάποιες απο αυτές τις λέξεις μπορούν να αναγνωστούν φωνητικά, π.χ. ''dad'' ενώ άλλες είναι irregular, π.χ. ''because'' και ''they''.
Στο Αγγλικό σύστημα τα παιδιά αναμένεται να μπορούν να διαβάσουν αυτές τις λέξεις on-sight, δηλαδή απ'έξω χωρίς φωνητική αποκωδικοποίηση και να τις γράψουν σωστά. Οι λέξεις αυτές είναι πάρα πολλές, ωστόσο στη Reception Class συνήθως παρουσιάζουμε και διδάσκουμε τις 100 πρώτες, τις οποίες μπορείτε να βρείτε πολύ εύκολα στο ιντερνετ και σε πολλές μορφές ωστε να επιλέξετε αυτή που σας αρέσει καλύτερα. Συνήθως σε ιδανικό επίπεδο περιμένουμε απο τα παιδιά να μπορούν να διαβάσουν όλες αυτές τις λέξεις. Για να βρίσκεται ένα παιδί σε expected επίπεδο στο τέλος της Reception class πρέπει να μπορεί να γράψει σωστά μερικές απο αυτές τις λέξεις (π.χ. the, I, to, my). Για να είναι ένα παιδί σε επίπεδο exceeding πρέπει να μπορεί να γράψει σωστά πολλές απο αυτές τις λέξεις συμπεριλαμβανομένων λέξεων όπως "because", "there" κ.λ.π.
Στο σχολείο μου διδάσκουμε πέντε απο αυτές τις λέξεις τη βδομάδα, ενώ έχουμε ξεχωριστό display μέσα στη τάξη που να περιλαμβάνει και τις 100 λέξεις και που τα παιδιά να μπορούν να το δουν και να έχουν πρόσβαση στις λέξεις όταν γράφουν.
Ωστόσο προσωπικά έχω φτιάξει και mat με τις 100 λέξεις αλφαβητικά (είναι παρόμοιο με αυτό που βλέπετε στην παραπάνω φώτο) και το έχω στο τραπέζι μαζί με το sound mat σε κάθε Literacy lesson, Phonics lesson αλλα και στο ελεύθερο παιχνίδι. Πολλά απο τα παιδιά μου το χρησιμοποιούν, ωστόσο καθότι οι λέξεις είναι με αλφαβητική σειρά πρέπει να παιδιά να ξέρουν λίγο-πολύ το αλφάβητο και θα χρειαστούν πολύ εξάσκηση με κάποιον ενήλικα για να μάθουν να το χρησιμοποιούν.
Οι μαθητές μου με καλό επίπεδο γραφής συνήθως χρησιμοποιούν αυτό το HFW mat. Ωστόσο για τους μαθητές μου με χαμηλές επιδόσεις έχω φτιάξει ένα απλό HFW mat με εννιά λέξεις (the, to, my, you, I, and, he, she, we) καθότι δε περιμένω να είναι exceeding μέχρι τον Ιούνιο αλλα ελπίζω για το δικό μου καλό να έχουν μάθει κάποιες απο αυτές τις εννιά λέξεις και να είναι expected.
Σε κάθε περίπτωση τίποτα δεν ενθαρρύνει τα παιδιά στη χρήση των HFW όσο ένα καλό display που να βρίσκεται οπτικά κοντά στα θρανία τους οπου οι λέξεις να είναι μεγάλες, έντονες και εύκολες στην πρόσβαση καθώς και η συνεχής επανάληψή τους.
3. Key vocabulary
Απο τη Reception Class και πάνω είναι πολύ συχνό το να δίνουν οι δάσκαλοι στους μαθητές ένα word bank με τη θεματολογία του μαθήματος το οποίο να μπορούν να χρησιμοποιήσουν στη γραφή. Στη Reception Class είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να χρησιμοποιούν κυρίως προφορικά (και ιδανικά κάποιες απο αυτές τις λέξεις γραπτά):
- Story language (Once upon a time, suddenly, then, next, finally, the end κ.λ.π.)
- Letter writing vocabulary (Dear, sorry, from κ.λ.π.)
Πολλοί Reception Teachers δίνουν ολόκληρα word mats με όλες τις λέξεις απο το παραμύθι που διαβάζουν τα παιδιά- κάτι σαν αυτό που βλέπετε στην παραπάνω φώτο. Προσωπικά δε συμφωνώ με αυτό καθοτι θεωρω οτι τα παιδια καταλήγουν να αντιγράφουν ένα ολόκληρο κείμενο και πολύ λίγη απο τη γραφή τους είναι independent και child initiated. Ναι μεν θέλω τα παιδιά να εξασκηθούν σε κάποιο λεξιλόγιο και να εντυπωθούν κάποιες λέξεις στο μυαλό τους, ωστόσο δε θέλω να εξαρτώνται απο word mats για τη γραφή τους. Στην παρακάτω φωτο θα δείτε ένα key vocabulary mat που χρησιμοποιώ με τους μαθητές μου- το πάνω μέρος έχει letter vocabulary και το κάτω μέρος έχει story vocabulary.
Ιδανικά πολλά απο τα παιδιά θα μπορούν να πουν μια ιστορία προφορικά και να γράψουν ένα γράμμα στο μπαμπά τους, κάτι που σημαίνει οτι είναι ήδη excepted ενώ κάποια θα μάθουν αυτές τις λέξεις και θα τις χρησιμοποιήσουν σε story writing κάτι που θα τα βάλει στην κατηγορία exceeding (whoop whoop!!!) Προσωπικά χρησιμοποιώ αυτό το mat όταν διδάσκω στα παιδιά letter writing η όταν το focus είναι να γράψουν ιστορία. Όπως και τα υπόλοιπα mats αφήνω ένα mat ανα ζευγάρι μαθητών. Επίσης έχω αυτό το mat πάντα διαθέσιμο στο writing table όταν έχουμε free play.
4. Μια όμορφη, ενθουσιώδη, οργανωμένη, inviting (όπως λένε οι Άγγλοι) γωνιά γραφής. Με άλλα λόγια, ένα enabling environment!
Όσα resources και να εκτυπώσετε, τίποτα δε θα κάνει τα παιδιά να γράψουν εκτός απο την έντονη και έμφυτη επιθυμία τους για επικοινωνία.
Και για να πειστεί ο OFSTED οτι ο μαθητής σας είναι στην κατηγορία expected ή exceeding δεν αρκεί να έχει ένα καλό επίπεδο γραφής στο πράσινο literacy book του. O OFSTED θα ψάξει για child initiated, independent and purposeful writing που να πηγάζει απο τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Επομένως όταν τα παιδιά σας παίζουν ελεύθερα οργανώστε τη γωνιά ή το τραπέζι της γραφής με τρόπο που να τα κάνει να θέλουν να γράψουν (ακόμα και τα παιδιά που συνήθως δε προτιμουν τη γραφή στο παιχνίδι τους). Διάφορα στυλό και μολύβια, πολύχρομους μαρκαδόρους, γραματόσημα, φακέλους, post-it notes, ημερολόγια, λίστες, κάποιο σημειωματάριο με το spiderman (για εκείνα τα παιδάκια που αγαπούν τους υπερήρωες), speech bubbles, κάρτες... Τότε θα δείτε τα παιδιά να χρησιμοποιούν πραγματικά τα παραπάνω resources για να γράψουν και επομένως θα έχετε πλούσια observations στο profile του παιδιού που να είναι ανεξάρτητα και ενθουσιώδη. Επίσης θα δώσετε κίνητρο στα παιδιά που είναι υπερκινητικά ή που δεν αγαπούν ιδιαίτερα τη γραφή.
Και κλείνοντας:
- Αφήστε τη φαντασία σας να δουλέψει. Τα δικά μου resources δε θα δουλέψουν το ίδιο με τα δικά σας και ο καθένας είναι διαφορετικός.
- Λειτουργήστε με βάση αυτό που χρειάζονται οι μαθητές σας. Κάθε τάξη είναι διαφορετική.
- Μην εξοντώνεστε. Το Twinkl έχει πολλά έτοιμα resources για εσάς.
- Βάλτε τη γραφή σε κάθε τραπέζι-lego, small world, train set...
- Διασκεδάστε με τους μαθητές σας!
Καλή επιτυχία!
Χριστίνα Π.
