Οπως θα εχετε διαβασει και σε αλλες ενοτητες αυτου του Blog, η γραφη και η αναγνωση στην Αγγλια ξεκινουν επισημα απο την ηλικια των 3-4 ετων.
Παρα το γεγονος οτι η επισημη εκπαιδευση ξεκινα στα 5, η διδακτικη γραμματων ξεκινα απο τη Reception Class, δηλαδη στην ηλικια των 4 ετων, ενω πολλα σχολεια ξεκινουν ηδη απο τη Nursery Class, δηλαδη στην ηλικια των 3 ετων.
Ωστοσο η διδακτικη γραμματων στην ηλικια των 3 ετων εχει κατακριθει απο πολλους, υποστηριζοντας οτι τα παιδια δεν ειναι ετοιμα για γνωση γραμματων σε αυτη την ηλικια και οτι εμφαση πρεπει να διδεται στην ομοιοκαταληξια, στους περιβαλλοντικους ηχους, κ.λ.π. οπως συστινεται στη γνωστη μεθοδο Letters and Sounds την οποια θα δουμε παρακατω.
********************************************
I. Γραφή
✎Προσχολικη ηλικια:
Παρα τις διαφορετικες πρακτικες ανα τα σχολεια, η επισημη διδακτικη γραφης στην Αγγλια ξεκινα στη Reception Class, οπου τα παιδια ξεκινουν με την εκμαθηση ηχων και ΟΧΙ γραμματων. Για παραδειγμα λενε ''k'' χωρις να λενε το ονομα του γραμματος.
Υπαρχουν πολλες μεθοδοι διδακτικης γραφης και αναγνωσης, αλλα οι πιο δημοφιλεις ειναι η Ruth Miskin και η Letters and Sounds, και αυτες οι μεθοδοι εχουν αποδειχθει να εχουν τα καλυτερα αποτελεσματα στα παιδια.
Στην προσχολικη ηλικια, ανεξαρτητως της μεθοδου που χρησιμοποιειται, συνηθως υπαρχει καποιο μικρο ποιημα η φραση για το σχεδιασμο των γραμματων. Για παραδειγμα για σχεδιασμο του S κατα τη μεθοδο Ruth Miskin λεμε ''Slither down the snake''.
Απο την προσχολικη αγωγη, δινεται εμφαση στο Handwriting, δηλαδη στο σωστο σχεδιασμο των γραμματων, με τη σωστη κατευθυνση, και μικρο μεγεθος και οι δασκαλοι ειναι γενικα ιδιαιτερα διορθωτικοι ακομη και απο την προσχολικη ηλικια.
Συμφωνα με το Αγγλικο Προσχολικο Προγραμμα EYFS, τα παιδια πρεπει στο τελος της Reception Class να εχουν καλυψει ολα τα development matters της ηλικιακης ομαδας 40-60, και να εχουν ηδη μπει στα Early Learning Goals πριν φοιτησουν στην Πρωτη Δημοτικου. Αυτο σημαινει οτι αναμενεται με την εναρξη της Πρωτης Δημοτικου τα παιδια να γραφουν ηδη σωστα στη γραμμη, να σχεδιαζουν σωστα τα περισσοτερα γραμματα, και η γραφη τους να ειναι αναγνωσιμη απο αλλους ενηλικες.
Εαν δεν ειστε εξοικειωμενοι με το τί ειναι τα Development Matters και το EYFS, ριξτε μια ματια εδω
http://nipiagogoistinagglia.blogspot.co.uk/2016/02/eyfs-tutorial.html
Ωστοσο, η σωστη γραμματικη, και ο σωστος συλλαβισμος και η ορθογραφια δεν ειναι προαπαιτουμενα στην Προσχολικη Αγωγη, και γινονται προτεραιοτητες απο την Πρωτη Δημοτικου και μετα.
Ειδικα στα σχολεια που χρησιμοποιειται η μεθοδος Ruth Miskin, πολλοι ηχοι δεν αποτελουνται απο ενα μονο γραμμα, και ετσι τα παιδια διδασκονται ακομη νεους ηχουν στην Πρωτη Δημοτικου.
Για παραδειγμα igh= αϊ. (Οπως στη λεξη br-igh-t).
✎Δημοτικο και Δευτεροβαθμια:
Στο τελος της Δευτερας Δημοτικου, τα παιδια αποχωρουν εντελως απο το προγραμμα διδακτικης γραφης και αναμενεται πια να μπορουν να γραφουν σωστα και ανεξαρτητα. Ωστοσο εαν καποιοι μαθητες συναντουν ακομη δυσκολια στο συλλαβισμο και την ορθογραφια, λαμβανουν παραλληλη στηριξη και tutoring εντος σχολειου, στις περισσοτερες περιπτωσεις απο τους Teaching Assistants.
Απο την Πρωτη Δημοτικου και μετα, η διδασκαλια γραμματικης, συντακτικου και ορθογραφιας γινεται ολο και συχνοτερη και τα παιδια αναμενεται να εμπλουτισουν οσο περισσοτερο γινεται τη γραφη τους.
Λογω της περιπλοκοτητας στην Αγγλικη γλωσσα, ειδικα οσον αφορα τη γραφη, η Αγγλια εχει ιδαιτερα αυξημενο ποσοστο ανορθογραφιας ακομη και στη Δευτεροβαθμια Εκπαιδευση.
Επομενως στα Αγγλικα Σχολεια, η πιεση για σωστη διδακτικη γραφης στις προσχολικες ταξεις ειναι αυξημενη.
***************************************************************
ΙΙ. Αναγνωση
✎Προσχολικη ηλικια:
Στην Προσχολικη ηλικια η αναγνωση ειναι μεγαλυτερη προτεραιοτητα απο τη γραφη, καθοτι συμφωνα με τη φιλοσοφια του EYFS τα παιδια μπορουν να αποκωδικοποιησουν το γραπτο λογο αλλα και να γραψουν προτασεις μονο οταν μπορουν πρωτα να μιλησουν ανετα και με πλουσιο λεξιλογιο.
Λογω της μεγαλης ελευσης μεταναστων, και λογω του οτι ολοκληρες ταξεις Δημοτικων Σχολειων δεν εχουν ουτε ενα παιδι που να μιλα την Αγγλικη ως πρωτη γλωσσα, υπαρχει μεγαλη αναγκη για αυξηση του comprehension, δηλαδη της κατανοησης του γραπτου λογου, και επισης αναγκη για εμπλουτισμο του λεξιλογιου των παιδιων ουτως ωστε να μπορουν αργοτερα να χρησιμοποιησουν τον προφορικο λογο για να γραψουν.
Στην προσχολικη ηλικια η διδακτικη αναγνωσης γινεται με δυο τροπους.
Πρωτον, τα παιδια στην ταξη Reception ξεκινουν τη διδασκαλια των γραμματων, με μορφη ηχων, ουτως ωστε να μπορουν συντομα να αποκωδικοποιησουν και να διαβασουν μικρες λεξεις.
Για παραδειγμα, εαν τα παιδια μαθουν τα φωνηματα m,c,t,d,s,a,o στη συνεχεια θα μπορουν να διαβασουν λεξεις οπως mat, cat, sat, cot. Στην προσχολικη ηλικια, και εφοσον τα παιδια γνωριζουν ενα σημαντικο ποσοστο ηχων, στη συνεχεια προχωρουν στο λεγομενο blending, δηλαδη στο συνδυασμο των γραμματων μαζι για να βγαλουν τη λεξη.
Για παραδειγμα οταν ενα παιδι βλεπει τη λεξη mat, πρωτα διαβαζει εναν-εναν τους ηχουν και στη συνεχεια λεει ολοκληρη τη λεξη, δηλαδη ''m-a-t, mat''
Πολλες φορες τα παιδια ενδεχεται να πρεπει να κανουν Blending πριν διαβασουν ολοκληρη τη λεξη, ακομη και μεχρι την αρχη της Πρωτης Δημοτικου. Εμφαση εδω δινεται στην ικανοτητα κατανοησης και αργοτερα, στην ταχυτητα αναγνωσης.
Δευτερον, συνηθως απο τη μεση της σχολικης χρονιας, τα παιδια στην ταξη Reception ξεκινουν το λεγομενο Guided Reading.
Αυτο γινεται με μικρα γκρουπ παιδιων, μια φορα την εβδομαδα, οπου ο Δασκαλος κοιτα ενα συγκεκριμενο βιβλιο μαζι με τα παιδια, το συζητουν, και στη συνεχεια τα παιδια το παιρνουν σπιτι να το διαβασουν με τους γονεις τους.
To Guided Reading γινεται σε μικρα γκρουπ, συνηθως διαχωρισμενα ανα επιπεδο γνωσης ηχων. Χρησιμοποιουνται διαφορα ειδη βιβλιων, προσδιορισμενα γιαυτο το σκοπο.
Τα βιβλια αυτα ξεκινουν απο το Level 1, το οποιο ειναι και το χαμηλοτερο και φτανουν εως Level 6. Στην ταξη μου, τα παιδια που δυσκολευονται στο blending εχουν ξεκινησει απο Level 1 ενω τα παιδια που διαβαζουν ανετα εχουν ξεκινησει απο Level 2/3.
✎Δημοτικο και Δευτεροβαθμια
Εως και τη Δευτερα Δημοτικου, και αναλογως της ταχυτητας αναγνωσης των παιδιων, πολλα παιδια εξακολουθουν να διαβαζουν τα επισημα Guided Reading Books. Ωστοσο απο τη Δευτερα Δημοτικου και μετα το Guided Reading γινεται στην ταξη σε συγκεκριμενη ωρα διδασκαλιας και τα παιδια δεν παιρνουν βιβλια στο σπιτι.
Απο τη Δευτερα Δημοτικου και μετα, τα παιδια διαβαζουν κανονικα βιβλια οπως ιστοριες και παραμυθια, περιοδικα και εγκυκλοπαιδειες και δινεται ιδιαιτερη εμφαση στην κατανοηση, τη συζητηση και τη συντακτικη αναλυση.
Στη Δευτεροβαθμια Εκπαιδευση τα παιδια πλεον προχωρουν σε πιο περιπλοκες εννοιες κατα τη διαρκεια της αναγνωσης και μελετουν ποιηση, λογοτεχνια και διαφορετικες μεθοδους και στυλ γραφης.
Κλεινοντας θα ηθελα να αναφερθω στην προσχολικη προνηπιακη ταξη Nursery Class. Καθοτι δεν υπαρχει επισημη γραμμη για τη διδασκαλια φωνηματων, πολλα σχολεια τεινουν απλως να διδασκουν ένα φωνημα την εβδομαδα και να μαθαινουν στα παιδια το σχεδιασμο του, χωρις ομως ιδιαιτερη εμφαση στην καλλιγραφια.
Τα σχολεια που εχουν αγορασει τη μεθοδο Ruth Miskin καποιες φορες χρησιμοποιουν τις καρτες Ruth Miskin για να μαθουν στα παιδια καποια φωνηματα. Καποια σχολεια επιπλεον εφαρμοζουν Guided Reading στη Nursery Class αλλα χρησιμοποιωντας απλα βιβλια της ταξης: Τα παιδια διαλεγουν ενα βιβλιο το οποιο διαβαζουν με το Δασκαλο (το διαβαζει συνηθως ο Δασκαλος καθοτι τα παιδια σε αυτη την ηλικια δε γνωριζουν αναγνωση) και το συζητουν μαζι. Στη συνεχεια το παιδι παιρνει το βιβλιο σπιτι του, και το αλλαζει καθε εβδομαδα με ενα νεο βιβλιο.
Ωστοσο η μεθοδος Letters and Sounds ακολουθει τη δικη της γραμμη στην ταξη Nursery Class οπου εφαρμοζει το σταδιο Phase 1 και δινει εμφαση σε ηχους του περιβαλλοντος οπως εξερευνηση των ηχων του σπιτιου, της φυσης, των μουσικων οργανων, των ζωων κλπ. Επισης δινει εμφαση στην κατανοηση της ομοιοκαταληξιας (rhyming) αλλα και του aliteration ( φρασεις που περιεχουν λεξεις που ξεκινουν με το ιδιο γραμμα, π.χ. fee-foo-fum, peter piper picked a peg).
Περισσοτερες πληροφοριες και ιδεες για τη διδακτικη του Phase 1 μπορειτε να βρειτε εδω http://www.letters-and-sounds.com/phase-1.html
**********************************************
ΙΙΙ. Καταρτιση και χρησιμα links.
Στα περισσοτερα σχολεια της Αγγλιας, η μεθοδος διδακτικης γραφης και αναγνωσης που χρησιμοποιειται ειναι ειτε η Ruth Miskin ειτε η Letters and Sounds.
Υπαρχουν και καποιες ΠΟΛΥ παλιες μεθοδοι οπως Jollyphonics και Floppies. Ωστοσο απο την εμπειρια μου θα σας προειδοποιησω να ανησυχησετε ιδιαιτερα εαν το σχολειο στο οποιο θελησετε να δουλεψετε εφαρμοζει τοσο ξεπερασμενα συστηματα διδακτικης καθοτι, εκτος του οτι δεν εχουν καλα αποτελεσματα, δεν ειναι καθολου οργανωμενα.
Απο την εμπειρια μου, η μεθοδος Ruth Miskin δειχνει να ειναι η πιο αποτελεσματικη, καθοτι ειναι μια συνολικη μεθοδος γραφης και αναγνωσης η οποια εχει δικα της υλικα αλλα και βιβλια για εξασκηση και επομενως εχοντας λαβει την αναλογη καταρτιση εχετε και τα δικα σας ετοιμα lesson plans και οδηγους χρησης του προγραμματος.
Ωστοσο και η μεθοδος Letters and Sounds ειναι αρκετα οργανωμενη, και μπορειτε να τη βρειτε στο internet και να τη μελετησετε δωρεαν.
✎Η καταρτιση στη μεθοδο Ruth Miskin γινεται είτε μεσω του σχολειου που σας εχει προσλαβει εντελως δωρεαν, ειτε με το αζημιωτο εαν εγγραφειτε να κανετε το training μονοι σας. Το ποσο για το διημερο σεμιναριο εκπαιδευσης κυμαινεται περιπου στις 350 λιρες. Να υπενθυμισω οτι στη δικη σας περιπτωση το training που χρειαζεστε ειναι το Phonics Training για Reception/Key Stage 1. Υπαρχουν πολλα ειδη καταρτισης και ετσι προσπαθηστε να μη μπερδευτειτε με τα διαφορα σεμιναρια.
Περισσοτερες πληροφοριες μπορειτε να βρειτε εδω
http://www.ruthmiskin.com/en/training-courses/
✎Η καταρτιση στη μεθοδο Letters and Sounds γινεται σπανια απο φορεις καθοτι ο οδηγος, τα υλικα αλλα και τα σταδια εκμαθησης ηχων υπαρχουν στην επισημη σελιδα του υπουργειου παιδειας.
Μπορειτε να διαβασετε για τη μεθοδο σε αυτο τον οδηγο
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/190599/Letters_and_Sounds_-_DFES-00281-2007.pdf
Η μεθοδος ξεκιναει απο Phase 1, ενω τα παιδια στη Reception Class διδασκονται το Phase 2. Μπορειτε να διαβασετε αναλυτικα τη μεθοδο αλλα και να βρειτε ιδεες και υλικο εδω
http://www.letters-and-sounds.com/phase-1-resources.html
✎Η καταρτιση στο Guided Reading μπορει να γινει με διαφορους τροπους. Ωστοσο απο την εμπειρια μου ειναι κατι που μαθαινεται απο την εμπειρια σας στην ταξη.
Η πιο γνωστη σειρα βιβλιων Guided Reading ειναι η Oxford Reading Tree, και αυτη εχω δει να χρησιμοποιουν τα περισσοτερα σχολεια στα οποια εχω δουλεψει. Για εξασκηση στη μεθοδο, προσφερεται και training απο τον ιδιο τον οργανισμο την οποια προσφερουν συνηθως τα ιδια τα σχολεια.
Μερικες λιστες με βιβλια guided reading:
- https://global.oup.com/education/content/primary/series/oxford-reading-tree-international/?region=uk
- http://www.pearsonschoolsandfecolleges.co.uk/Primary/Literacy/GuidedReading/GuidedReading(1).aspx
- http://www.badgerlearning.co.uk/ecommerce/primary-resources/guided-reading/ks2-guided-reading/
✎Εαν η επιχειρηση στην οποια δουλευετε εφαρμοζει καποιο παλαιοτερο συστημα διδακτικης οπως Jollyphonics ή Floppys, και σε αυτη την περιπτωση θα ειναι βοηθητικο για την καριερα σας να καταρτιστειτε στις μεθοδους.
Για καταρτιση στη μεθοδο Floppys μπορειτε να συμβουλευτειτε τη σελιδα https://www.floppysphonics.com/
Για να καταρτιστειτε στη μεθοδο Jollyphonics μπορειτε να βρειτε τα τραγουδια που χρησιμοποιουνται για τη μεθοδο στο youtube εδω https://www.youtube.com/watch?v=Djz82FBYiug
Επισης μπορειτε να κανετε και το training στα Jollyphonics το οποιο κοστιζει περιπου 90£-120£ http://jollylearning.co.uk/training-courses/
✎Τελος, για τους συναδελφους που μολις ξεκινησαν την εργασιακη τους εμπειρια στην Αγγλια θα ηθελα να αναφερω δυο πολυ σημαντικες σελιδες με υλικο που μπορειτε να χρησιμοποιησετε στην ταξη σας:
- www.twinkl.co.uk
- https://www.tes.com/
Καλή επιτυχία!
Χριστίνα Π.
