Η έννοια του Differentiation στην Αγγλική Εκπαίδευση

Εάν δεν έχετε ακόμη διδάξει σε σχολεία της Αγγλίας. ίσως να μην είστε εξοικειωμένοι με τον όρο Differentiation.

Αυτό άλλωστε είναι κάτι απόλυτα λογικό, καθότι ο όρος Differentiation δε συναντάται ούτε χρησιμοποιείται πολύ στον ιδιωτικό τομέα. 

Απο τη μία η ανάγκη για εξασφάλιση πελατείας-γονέων στα ιδιωτικά σχολεία, και απο την άλλη το νεαρό της ηλικίας των παιδιών στα Day Nurseries, αλλα και το υπόβαθρο των παιδιών που φοιτούν στον ιδιωτικό τομέα, καθιστούν πολλες φορες την εφαρμογή του Differentiation αδύνατη.

Τί εννοούμε όμως με τον όρο αυτό?

Με τον όρο Differentiation στην Αγγλική Εκπαίδευση, αναφερόμαστε κυρίως στη διαφοροποίηση ενός μαθήματος ωστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις γνώσεις των μαθητών με διαφορετικές ικανότητες αλλα και  νοητικες, κινητικές ή/και γλωσσικές ανάγκες.

Το Differentiation αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό ενός τυπικού μαθήματος σε οποιαδήποτε τάξη Δημοτικού Σχολείου στην Αγγλία, ξεκινώντας απο το Nursery Class και φτάνοντας εως τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Για να κατανοήσουμε τον όρο στην πράξη όμως, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα διαφορετικά είδη μαθητών που φοιτούν σε ένα Αγγλικό Σχολείο, αλλα και τις ανάγκες τους.

Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με το υπάρχον Εκπαιδευτικό Σύστημα στην Αγγλία, νομικά ορίζονται οι εξής κατηγορίες μαθητών σε μια σχολική τάξη:

• Higher Ability
• Medium Ability
• Lower Ability
• SEN  Pupils
• EAL Pupils

• Higher Ability: Με τον όρο αυτο αναφερόμαστε στην ομάδα μαθητών με τις υψηλότερες επιδόσεις σε μια ταξη. Οι επιδόσεις αυτες κρίνονται κυριως με την αποδοση των μαθητων στα δυο Core Subjects, English and Maths. Πολλες φορες θα συναντησετε αυτη την κατηγορια ως Gifted and Talented. Πολλα σχολεια δεν προτιμουν τον ορο Ability, και τον αντικαθιστουν με τη λεξη Attainers. 
• Μedium Ability: Συνηθως με τον ορο αυτο αναφερομαστε στην ομαδα των μαθητων που εχει μεσαιες επιδοσεις. 
• Lower Ability: Αυτη η κατηγορια αφορα τους μαθητες με τις χαμηλότερες επιδόσεις σε μια ταξη, κυρίως στα μαθήματα English and Maths. Oπως και στις προηγούμενες κατηγορίες, πολλές φορές ο όρος Ability αντικαθίσταται με το Attainer.
• SEN Pupils: Η κατηγορία αυτη αφορα τους μαθητές με Ειδικές Ανάγκες ή Μαθησιακές Δυσκολίες. Στην πλειονότητα τους, οι μαθητές αυτής της ομάδας έχουν διαγνωσθεί απο το κράτος με αυτισμό ενώ κάποιοι άλλοι με Δυσπραξία ή Δυσλεξία. Μαθητές με Αυτισμό πολλές φορές λαμβάνουν παράλληλη στήριξη απο κάποιο άτομο μέσα στην τάξη.
• EAL Pupils: Με τον όρο EAL, δηλαδή English as an Additional Language, αναφερόμαστε στους μαθητές που μιλούν Αγγλικά ώς πρόσθετη γλώσσα, δηλαδή που δεν έχουν ως μητρική γλώσσα την Αγγλική. Σε σχολεία του Λονδίνου, η πλειονότητα των μαθητών είναι EAL. Ωστοσο καθοτι οι EAL μαθητές έχουν διαφορετικά επίπεδα γνώσης Αγγλικών (απο native εώς ελάχιστα), υπάρχει μία ειδική κλίμακα γνωστή ως EAL Scale η οποία καλείται να ελέγξει και να βαθμολογίσει τη γνώση Αγγλικής των μαθητών ωστε να μπορει να τους υποστηρίξει στην τάξη αναλόγως. 

Με ποιο τρόπο εφαρμόζεται το Differentiation σε μια τάξη? 

Κάθε σχολεί έχει το δικό του τρόπο Differentiation. Ωστόσο η γενική γραμμή που εφαρμόζεται απο τα περισσότερα σχολεία της Αγγλίας, χρησιμοποιεί το Differentiation σε τρία σημεία:

1. Planning
2. Διδασκαλία
3. Εκπαιδευτικό Υλικό

1. Planning

Σε ένα Planning, δηλαδή πρόγραμμα διδασκαλίας, το Differentiation αναφέρεται καθαρά ως ξεχωριστή κατηγορία. Ορίζεται αναλυτικά με ποιό τρόπο σε μία δραστηριότητα θα υποστηριχτούν οι διαφορετικές ομάδες μαθητών σε μία τάξη. Διδάσκοντας ένα μάθημα πρέπει πάντα να λάβουμε υπ'οψιν μας με ποιο τρόπο θα επεκτείνουμε τη γνώση των Higher Attainers που ενδέχεται να βρουν το μάθημα υπερβολικά εύκολο, με ποιο τρόπο θα υποστηρίξουμε τυχόν δυσκολίες των Medium Attainers, πώς θα υποστηρίξουμε τους Lower Attainers και με ποιο τροπο θα εφαρμόσουμε τη δραστηριοτητα ωστε να ειναι προσβάσιμη στις δικές τους ικανότητες. Επιπλέον θα πρέπει να ορίσουμε ξεκάθαρα με ποιόν τρόπο θα υποστηρίξουμε EAL/ SEN Learners ωστε να αποκτήσουν γνώσεις μέσω του μαθήματος με βάση τις δικές τους ανάγκες.

2. Διδασκαλία

Κατα τη διάρκεια ενός μαθήματος, το Differentiation λαμβάνει χώρο με τη διαφοροποίηση του εκπαιδευτικού μας στόχου ανάλογα με το μαθητή που έχουμε μπροστά μας. Για παράδειγμα ενώ περιμένουμε απο έναν Higher Attainer να καταλάβει και να επεκτεινει με τη συμμετοχή του ένα θέμα διδασκαλίας, την ίδια στιγμή πρέπει να φροντίσουμε ωστε οι μαθητές με χαμηλότερες επιδόσεις να έχουν την κατεύθυνση που χρειάζονται ωστε να σημειώσουν και αυτοί πρόοδο.

3. Εκπαιδευτικό Υλικό

Το εκπαιδευτικό υλικό που θα χρησιμοποιήσουμε σε μια τάξη πρέπει να διαφοροποιείται σε κάθε ομάδα μαθητών ανάλογα με τις ικανότητες και τις ανάγκες τους. Για παράδειγμα, διδάσκοντας ένα μάθημα English σε μια τάξη Πρώτης Δημοτικού, π.χ. το να γράψουν μία κάρτα Χριστουγέννων, είναι σημαντικό να παρέχουμε word bank στους Higher Attainers και να τους δώσουμε υψηλούς στόχους όπως τα όμορφα γράμματα ή τη χρήση Power Words, ενώ την ίδια στιγμή να διαφοροποιήσουμε το στόχο στους Lower Attainers, για παράδειγμα να τους δώσουμε το στόχο του να γράψουν μία ολόκληρη πρόταση 5 λέξεων που να μπορεί να διαβαστεί καθαρά χρησιμοποιώντας διαστήματα. Επιπλέον ενδέχεται Lowes Attainers, EAL και SEN μαθητές να χρειαστούν περισσότερο οπτικό υλικό ή φωτογραφίες για να βοηθηθούν, ενώ ενδέχεται κάποιοι EAL μαθητές να μη μπορούν ακόμη να γράψουν και να χρειαστεί μοναδικός στόχος μας γιαυτούς να είναι να μπορέσουν να μάθουν λεξιλόγιο σχετικό με το μάθημα.

Φτιάχνοντας το Planning σας, είτε βρίσκεστε σε μια μίνιμη θέση σε σχολείο, είτε σας έχουν καλέσει σε δοκιμαστικό μάθημα, είναι σημαντικό το Differentiation σας να περιλαμβάνεται ξεκάθαρα στους εκπαιδευτικούς σας στόχους.

Ας δούμε ένα παράδειγμα Differentiation στην πράξη όπως θα εμφανιζόταν

1. Στο Planning
2. Στη διδασκαλία
3. Στο Εκπαιδευτικό Υλικό

1. Planning

Lesson: English

Age: Reception

Learning Objective: Pupils write a postcard to a friend about their holiday.

Success Criteria: 

• I can write a sentence using finger spaces, capital letter and a full stop.
• I can use connectives (and)
• I can use my sounds to write irregular words

Differentiation:

HA: To use power words to describe their holiday writing at least 4 sentences.

MA: To use a word bank to help themselves to describe their holiday to a friend.

LA: To be supported to hold a sentence verbally and then write it using spaces and a full stop.

EAL: To be supported  with pictures to say a full sentence about a holiday and to be encouraged to write some relevant words. Provide Sound Mats (υποθέτουμε οτι αυτοί οι μαθητές δε μιλούν καθόλου Αγγλικά)

SEN: To use pictures to say words they can see related to a holiday. To be supported by Teaching Assistant to write relevant sounds/ words.

2. Διδασκαλία

Κατα τη διδασκαλία ενός τέτοιου μαθήματος, οι HA Pupils θα έπρεπε να υποστηριχτούν με ερωτήσεις που να προκαλέσουν το ενδιαφέρον τους και να επεκτείνουν τις γνώσεις τους. Οι LA θα έπρεπε να υποστηριχτούν με ερωτήσεις που να απευθύνονται στις εμπειρίες και το λεκτικό τους επίπεδο. Μαθητές EAL,  με απόσπαση προσοχής ή Ειδικές Ανάγκες ενδέχεται να είχαν τις δικές τους εκτυπωμένες φωτογραφίες κατα τη διάρκεια της ομαδικής διδασκαλίας στο χαλί για να βοηθηθούν ωστε να κατανοήσουν το μάθημα. 

3. Διδακτικό Υλικό

Το διδακτικό υλικό θα ήταν προσαρμοσμένο σε διαφορετικά είδη μαθητών. Οι HA θα έπρεπε να έχουν προκλήσεις όπως word bank και challenges για να βελτιώσουν τη δουλειά τους, ενώ οι LA θα έπρεπε να έχουν sound mats για να βοηθηθούν να γράψουν σωστά τα γράμματα με σωστή κατεύθυνση. Θα έπρεπε να υπάρχει οπτικό υλικό για EAL/ SEN Learners είτε με μορφή video είτε με επιπλέον εκτυπωμένο υλικό. Επιπλέον ενδέχεται μαθητές με εντονη κινητικότητα ή με δυσκολία συγκέντρωσης να είχαν υλίκό όπως τουβλάκια ή πλαστελίνη για να φτιάξουν αυτό που θα γράψουν αργότερα.

Τέλος είναι σημαντικό να αναφέρουμε με ακρίβεια τους μαθητές που θα υποστηρίξουν οι επιπλέον ενήλικες σε μία τάξη, είτε πρόκειται για τους Teaching Assistants είτε Volunteers που ενδέχεται να έχετε εκείνη τη μέρα.

Σε μία μόνιμη τάξη συνήθως θα γνωρίζετε απο την αρχή τον αριθμό των επιπλέον ενηλίκων που θα σας υποστηρίξουν, ενώ σε δοκιμαστικό μάθημα, τυχόν πληροφορία θα σας δοθεί εξ'αρχης (αλλα δε χάνετε και κάτι να ρωτήσετε)!

Σε μια συνηθισμένη τάξη, ειδικά απο την Πρώτη Δημοτικού και άνω, οι μαθητές κάθονται σε τραπέζια διαχωρισμένα σε attainment groups. Κάθε ομάδα μαθητών δουλεύει αναλόγως των ικανοτήτων της.

Μιά τελευταία συμβουλή: Να θυμάστε πάντα να ρωτάτε για το ακριβές προφίλ των μαθητών που πρόκειται να διδάξετε σε ένα δοκιμαστικό μάθημα. 

Δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό στο να ρωτήσετε το επίπεδό τους στη γραφή, τον αριθμό των EAL μαθητών, αλλα και τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν όσον αφορά τα Attainment Groups καθότι κάποια (αν και όχι όλα) απο τα σχολεία μπορεί να μη χωρίζουν τους μαθητές σε attainment groups κατα τη διάρκεια της διδασκαλίας.